Policjant ma prawo
Do zadań Policji należy czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie. Kontrolę drogową mogą przeprowadzać nie tylko policjanci ruchu drogowego, lecz także inni funkcjonariusze np. pionu kryminalnego.
W warunkach dostatecznej widoczności policjant podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów (tzw. lizakiem), a w warunkach niedostatecznej widoczności – latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym. Sygnał do zatrzymania może być również podany z jadącego radiowozu przez krótkotrwałe włączenie niebieskiego światła błyskowego i sygnału dźwiękowego o zmiennej tonacji.
Policjant jest uprawniony do:
- legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu;
- sprawdzania dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem i jego używaniem, a także dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy - obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie;
- żądania okazania dokumentu potwierdzającego prawo do używania pojazdu, który jest zarejestrowany za granicą, jeżeli pojazd ten nie jest zarejestrowany na nazwisko osoby nim kierującej;
- sprawdzania stanu trzeźwości kierowcy i pasażerów;
- sprawdzania stanu technicznego, wyposażenia, ładunku, wymiarów, masy lub nacisku osi pojazdu znajdującego się na drodze;
- zatrzymania niektórych dokumentów takich jak np. prawo jazdy, dowód rejestracyjny (zatrzymując dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem lub jego używania, policjant wydaje pokwitowanie).
Ponadto Policjant jest uprawniony do uniemożliwienia:
- kierowania pojazdem kierowcy będącemu pod wpływem alkoholu lub środka podobnie działającego do alkoholu (narkotyków),
- kierowania pojazdem przez osobę nieposiadającą prawa jazdy lub kierowania pojazdem niedopuszczonym do ruchu,
- korzystania z pojazdu, którego stan techniczny, ładunek, masa lub nacisk osi zagrażają bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu, powodują uszkodzenie drogi albo naruszają wymagania ochrony środowiska,
- korzystania z pojazdu zarejestrowanego w kraju niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacją Szwajcarską lub państwem członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeżeli kierujący nim nie okazał dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie.
Policjant ma prawo do usuwania i przemieszczania pojazdów na koszt właściciela m.in. w następujących sytuacjach:
- pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu,
- przekroczenia wymiarów, dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych w przepisach ruchu drogowego, chyba że istnieje możliwość skierowania pojazdu na pobliską drogę, na której dopuszczalny jest ruch takiego pojazdu,
- pozostawienia pojazdu nieoznakowanego kartą parkingową, w miejscu przeznaczonym dla pojazdu osoby niepełnosprawnej o obniżonej sprawności ruchowej.
Ponadto pojazd może być usunięty z drogi na koszt właściciela, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia go w inny sposób, w przypadku, gdy kierowała nim osoba:
- znajdująca się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
- nieposiadająca przy sobie dokumentów uprawniających do kierowania lub używania pojazdu,
- gdy jego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego, powoduje uszkodzenie drogi albo narusza wymagania ochrony środowiska.
Funkcjonariusz po zatrzymaniu pojazdu, podaje kierującemu stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania. Ponadto:
- policjant umundurowany okazuje legitymację służbową na żądanie kontrolowanego uczestnika ruchu,
- policjant nieumundurowany okazuje legitymację służbową bez wezwania.
Polecenie do zatrzymania pojazdu podaje się z dostatecznej odległości, w sposób zapewniający jego dostrzeżenie przez kierującego pojazdem oraz bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym przez policjanta.
Miejsce do zatrzymania pojazdu może być także wyznaczone przez ustawienie znaku „stój — kontrola drogowa”.
Policjant jadący samochodem lub motocyklem może podawać kierującemu polecenia do określonego zachowania się za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych.
Zostałeś zatrzymany do kontroli drogowej:
- po zatrzymaniu pojazdu trzymaj ręce na kierownicy, nie wysiadaj z pojazdu, chyba że kontrolujący policjant poprosi abyś wysiadł z pojazdu,
- na polecenie kontrolującego policjanta wyłącz silnik pojazdu, włącz światła awaryjne lub postojowe,
- na żądanie kontrolującego policjanta należy okazać dokumenty do kontroli, najczęściej są to prawo jazdy, dowód rejestracyjny pojazdu i dokumenty potwierdzające zawarcie umowy - obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu.